گزارش هفتگی رانت و فساد؛ از سپرده ۹۴ هزار میلیاردی در ۶ موسسه غیرمجاز تا برج‌سازی ارتش در پادگان

۱۳۹۳/۱۱/۲۱ - ۱۶:۲۴

مرکز مطالعات لیبرالیسم – عبدالرضا احمدی: گزارش این هفتهٔ رانت و فساد در ایران به «تخلفات مالی شرکت تاسیسات دریایی ایران‌»، «اختلاس ۱۵۰۰ میلیاردی در شهرداری شیراز» و نیز «تخلف ۳/۳ میلیارد تومانی ۳۴ هزار میوه‌فروش خُرد و عمده» اختصاص دارد. این گزارش‌ها در راستای پروژهٔ شفافیت برای ایران تهیه و منتشر می‌شوند.

تخلفات مالی شرکت تاسیسات دریایی ایران

در اولین خبر این هفته به تخلفات “شرکت تاسیسات دریایی ایران” می‌پردازیم.

این شرکت که در ساخت، تجهیز و توسعه سکوهای نفتی و لوله‌گذاری‌های دریایی فعالیت می‌کند، در سال ۱۳۷۲ با مدیریت مهدی هاشمی رفسنجانی تاسیس شد. او که تا سال ۱۳۷۷ مدیرعامل این شرکت بود به دلیل اتهام پرداخت رشوه از سوی شرکت نروژی “استات‌اویل” به وی مجبور به ترک این شرکت شد.

در حال حاضر، ۴۹ درصد از سهام “شرکت تاسیسات دریایی” به شرکت «ناجی‌ غرب» به تامین اجتماعی نیروی انتظامی تعلق دارد و مابقی آن نیز در اختیار “سازمان گسترش و نوسازی صنایع” (ایدرو) و صندوق بازنشستگی صنعت نفت است.

طی هفته‌های گذشته بود که اخبار منتشرشده از بازداشت تعدادی از مدیران شرکت نفتی تاسیسات دریایی خبر می‌داد. بر اساس گزارش فارس «دکل گمشده مشهور به دکل ۸۷ میلیون دلاری»، «عملکرد شرکت‌هایی که با پول این شرکت و به نام بخش خصوصی تشکیل شده‌» و از این شرکت پروژه دریافت کرده‌اند، «دکل دیگری که سال‌ها پیش خریداری شده، اما به دلیل مشکلات متعدد سال‌هاست در بندر شارجه مانده و اساسا در کشور مورد استفاده قرار نگرفته است» و موارد مربوط به «خرید اقلام و تجهیزات مربوط به کار در پارس جنوبی» از جمله مواردی هستند که در این پرونده‌ها مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.

همچنین با توجه به گزارش روز ۱۹ آذرماه «سازمان بازرسی کل کشور» خطاب به «معاون دادستان و سرپرست دادسرای امور اقتصادی»، مسعود سلطان‌پور و علی طاهری مدیران سابق شرکت نفتی “تاسیسات دریایی” و مراد شیرانی، مدیرعامل شرکت بین‌المللی “سپنتا”، از جمله افراد درگیر در این تخلفات هستند.

بر اساس این گزارش، مسعود سلطان‌پور و علی طاهری مطلق با همکاری برخی از مدیران میانی و افرادی تحت عنوان مشاور با سوء‌استفاده از موقعیت شغلی و با ایجاد شرکت‌های اقماری متعدد و وابسته تحت عناوین مختلف در خارج از کشور عمدتا در امارات متحده عربی و هلند به «انحاء مختلف با پیمان‌کاران و تامین‌کنندگان وسایل و تجهیزات مورد نیاز شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران، ارتباطات و مراودات مالی خلاف قانون» انجام داده‌اند.

مهدی وفایی‌پور، صفوان هاشمی شاهرودی، نفیسه محمودی، مهدی محمودی و عبدالحسین بهشتی، از دیگر متهمان این پرونده هستند.

اختلاس میلیاردی در خوزستان

کارمند یکی از شعب بانکی استان خوزستان متهم به اختلاس مبلغ ۱۹ میلیارد و ۳۶۹ میلیون ریال شده است.

محمدرضا اسحاقی، فرمانده انتظامی استان خوزستان با اعلام این خبر گفت: «در پی ارجاع یک فقره پرونده قضایی با موضوع اختلاس از دادسرای عمومی و انقلاب اهواز، بررسی موضوع در دستور کار کارآگاهان اداره مبارزه با جرایم اقتصادی پلیس آگاهی استان قرار گرفت.»

وی درباره شیوه این اختلاس نیز اظهار داشت: «متهم که کارمند یکی از شعب بانکی استان بود با سوءاستفاده از موقعیت شغلی خود و استفاده از مشخصات حساب مشتریان بانک اقدام به دریافت تسهیلات صوری و برداشت وجه از حساب‌های مشتریان و عدم ثبت آن‌ها در سیستم بانک کرده است.»

به گفته‌ی این مقام انتظامی، فرد اختلاس‌کننده، پس از دستگیری، «در بازجویی‌های فنی به جرم خود اعتراف کرد».

۹۴ هزار میلیارد تومان سپرده‌ نزد ۶ موسسه غیرمجاز

قائم مقام بانک مرکزی در همایش سیاست‌های پولی و چالش‌های بانکداری و تولید گفت: «با وجود این‌که آمار دقیقی از موسسات پولی و اعتباری غیرمجاز وجود ندارد و حتی تعداد صندوق‌های قرض‌الحسنه نیز به طور دقیقی مشخص نیست، اما همین کافی است که بگوییم شش موسسه مالی غیرمجاز حدود ۹۴ هزار میلیارد تومان از سپرده‌های مردم را در اختیار دارند.»

اکبر کمیجانی در خصوص این موسسات مالی گفت: «با وجودی که این میزان تنها ۱۵/۱ درصد از کل ۶۷۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی را در بر می‌گیرد، اما به تنهایی می‌تواند نقش برهم زننده‌ای در بازار پولی کشور داشته باشد.»

آقای کمیجانی با بیان این‌که «بانک مرکزی در ۱۵ ماه گذشته در حوزه انضباط پولی اقدامات مهمی را انجام داده»، افزود: «خوشبختانه در این مدت سیاست‌های پولی به سمتی حرکت کرده که انضباط بر آن کاملا حاکم شده و توانسته‌ایم با معضل تورم و رکود به طور هم‌زمان مقابله کنیم.»

در همین راستا بانک مرکزی  فهرست بانک‌ها و موسسات اعتباری و سایر نهادهایی را که مجوز تاسیس و فعالیت آن‌ها توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران صادر و تحت نظارت قرار گرفته‌اند، اعلام کرد که در این فهرست نامی از موسسه‌هایی چون «ثامن‌الحجج»، «ثامن‌الائمه»، «آرمان»، «فرشتگان»، «نور»، «میزان»، «فردوسی»، «مولی‌الموحدین» و بانک «آینده» دیده نمی‌شود.

تخلف ۳/۳ میلیارد تومانی ۳۴ هزار میوه‌فروش خُرد و عمده

خبر بعدی مربوط به تخلف واردکنندگان، انبارداران و فروشندگان خرد و عمده طی بازار میوه است که بر اساس گزارش‌ها‌ در شش ماه نخست امسال، بیش از ۳۴ هزار و ۲۸۱ مورد تخلف به ارزش بیش از ۳/۳ میلیارد تومان مرتکب شده‌اند.

بر طبق گزارش بازرسی و نظارت “سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت” استان‌ها در ۶ ماهه نخست سال ۹۳ مجموعا ۵۰۴,۱۹۶ مورد بازرسی توسط ۸,۲۳۲ بازرس و ناظر از واردکنندگان، سردخانه‌ها و انبار‌ها، میادین مرکزی، واحدهای خرده فروش سطح شهر و میادین میوه و تره‌بار شهرداری در سطح کشور انجام و به ۱۴,۵۵۰ شکایت مردمی رسیدگی و ۳۴,۲۸۱ مورد تخلف کشف شده که منجر به تشکیل ۲۷,۱۵۴ فقره پرونده تخلف به ارزش ریالی ۳۳,۲۹۴,۰۲۴,۹۶۵ ریال شده است.

درخصوص تعداد پرونده‌های متشکل از میادین مرکزی، ‌واحدهای خرده فروش سطح شهر و میادین میوه و تره‌بار شهرداری‌ها، استان تهران و استان بوشهر بالا‌ترین آمار تشکیل پرونده را به خود اختصاص داده‌اند.

اختلاس ۱۵۰۰ میلیاردی در شهرداری شیراز

خبر دیگر هفته مربوط به اختلاس در شهرداری شیراز است. این اختلاس در پی شکایت کارکنان شهرداری شیراز علیه هیات مدیره شرکت تعاونی مسکن شهرداری شیراز در دستگاه قضایی استان فارس مشخص شده است.

بر اساس گزارش “ایسنا” اعضای معزول هیات مدیره تعاونی مسکن کارکنان شهرداری شیراز در طول سال‌های ۸۲ تا کنون میلیارد‌ها ریال از اموال این شرکت را با تنظیم صورت‌جلسه‌های غیرقانونی به عنوان پاداش برداشت کرده‌اند.

«دریافت حقوق، اضافه‌کار و پاداش توسط اعضای هیات مدیره تعاونی مسکن کارکنان شهرداری و کسب سود از محل فروش اراضی به اعضا و نامشخص بودن محل استفاده از این سود‌ها و همچنین نهایی نشدن سرانجام ساختمانی تحت عنوان “برج طلوع” با گذشت ۱۰ سال»، از جمله موارد اعتراض و شکایت اعضای این تعاونی است.

برج‌سازی در «پادگان ۰۶» تهران

آخرین خبر هفته مربوط به مجوز تبدیل «پادگان ۰۶» تهران به برج های تجاری است. بر اساس گزارش وب‌سایت “بنیاد تعاون ارتش“، عباس محتاج، رییس این “بنیاد” در دیدار با شهردار تهران خواستار صدور تراکم بیشتر در زمین‌های این پادگان شده است.

محتاج با اشاره به نگاه مثبت قالیباف به این موضوع گفت: «خرسندیم که شهردار محترم و مجموعه شهرداری تهران با درایت، اهمیت همواره با مجموعه بنیاد تعاون ارتش همراه بوده و سعی در پیشرفت اجرای این طرح داشته است.»

موقعیت جغرافیایی مناسب “پادگان ۰۶” را می‌توان از مهم‌ترین دلایل “بنیاد تعاون ارتش” برای تغییر کاربری این پادگان دانست. ورود ارتش به ساخت و ساز و فعالیت اقتصادی و هم‌چنین صدور مجوز غیرقانونی افزایش تراکم توسط شهرداری از جمله تخلفات این اتفاق است.

پیش‌تر نیز شهرداری تهران دستور ساخت برج‌های مسکونی در پادگان قلعه‌‌مرغی را صادر کرده بود. شهرداری تهران،تبدیل کاربری پادگان‌ها را در راستای پیگیری سیاست خروج آن‌ها از تهران توجیه می‌کند.